หนังสือเล่มเล็กๆ นี้ในระหว่างที่กำลังผลิตต้นฉบับและยังไม่มีชื่อปก คนทำงานเรียกมันว่า ‘มายาคติการศึกษา’
คำว่ามายาคตินั้นจึงเป็นคีย์เวิร์ดของการออกแบบเลย์เอาท์ อันได้แก่ภาพเปิดบท ที่ตั้งใจให้เป็นการเล่นกับ illusion และรูปทรงลวงตาต่างๆ
แต่แน่นอนว่าเราอาจจะวาง art direction แบบหนึ่ง แต่ในการทำงานเป็นทีม เคมีของคนทำที่แตกต่างไปก็อาจให้ผลลัพธ์ออกมาอีกรูปแบบหนึ่ง
กราฟิกเปิดแต่ละบท artwork โดย ณขวัญ บัว และ ณัฎฐณิชา (นักศึกษาฝึกงาน)
ด้านบนคือปรูฟสีจากโรงพิมพ์ งานเลเอาท์หนังสือเล่มนี้เป็นงานพิมพ์สองสี คือหมึกดำและแดง Pantone 1795 C งานตรวจเช็คในขั้นนี้คือการดูสีบนกระดาษ และเช็คเส้น stroke ว่าบางเกินไปหรือไม่ เพราะความคมชัดของงานเวคเตอร์บนจนสกรีนนั้น อาจไม่คมเท่าที่คาดหวัง เมื่อเป็นการพิมพ์ลงบนวัตถุที่จับต้องได้จริงๆ เช่นกระดาษ
เล่มจริง สังเกตได้ว่าสีแดงนั้นต่างออกไปเล็กน้อย เป็นเรื่องที่คนทำงานสิ่งพิมพ์ต้องปล่อยวาง
แต่ในระหว่างทาง หนังสือเล่มนี้ก็ชัดเจนขึ้นเรื่อยๆ
จากคำว่า ‘มายาคติ’ อันจับต้องได้ยากและมีความเป็นนามธรรมสูง ซึ่งแผนแรกของการออกแบบปกคือจะใช้ typography ในแนวทางเดียวกับการทำกราฟิกเปิดบท ทางผู้จัดทำสรุปสุดท้ายชื่อเล่มหนังสือว่า ‘ถอดรหัสประเด็นการศึกษาไทย: ใต้พรมแห่งความดีงาม’ ซึ่งเสมือนการพลิกกลับขั้วจากนามธรรมมาสู่รูปธรรม เพราะฉะนั้นแบบปกจึงเปลี่ยนวิธีคิดทันที
แบบปกดราฟแรก
นับว่าเป็นการออกแบบที่ค่อนข้างฉุกละหุก ในระหว่างการนำเสนอ มีอีกสองแบบของนักออกแบบร่วมทีม แต่ถูกปัดตกไป หลังจากเลือกปกแล้ว มีเพียงการปรับรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ เท่านั้น เช่น ชื่อหน่วยงาน wording ต่างๆ หรือราคาปก
แบบปกสำเร็จ
บรรณาธิการเล่ม ทิพย์พิมล เกียรติวาทีรัตนะ
กองบรรณาธิการ รชนีกร ศรีฟ้าวัฒนา / อรสา ศรีดาวเรือง
บรรณาธิการศิลปกรรม ณขวัญ ศรีอรุโณทัย
ศิลปกรรม บัว คำดี / ณัฎฐณิชา นาสมรูป
จัดพิมพ์โดย
โครงการผู้นำแห่งอนาคต: ร่วมสร้างสังคมแห่งการเกื้อกูล คณะวิทยาการเรียนรู้และศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
กรกฎาคม 2564